Rusland viel een Oekraïens winkelcentrum aan met een raket. De oorlog is sindsdien niet meer hetzelfde geweest. (2023)

Het volgende account is mogelijk gemaakt met de hulp van deRekenproject, een initiatief mede opgericht door journalisten Nataliya Gumenyuk, Peter Pomerantsev en Janine di Giovanni, eenVanity beursbijdragende redacteur, wieopgetekendhun werk in een recent verhaal voor het tijdschrift.

Met de tumultueuze gebeurtenissen in Rusland dit weekend, is het gemakkelijk uit het oog te verliezen dat er nog steeds oorlog woedt over de grens in Oekraïne. Hier is een bericht uit Kiev.

De ochtend van 27 juni 2022 begon als een gewone dag bij Comfy, een populaire winkel voor elektronica en huishoudelijke apparaten. De winkel was een anker van het Amstor-winkelcentrum in de stad Krementsjoek, bijna 200 mijl ten zuidoosten van Kiev. MaarVyacheslav Yakymenko,een winkelmedewerker herinnerde specifiek aan de twee Oekraïense soldaten die die middag binnenkwamen.

De reden dat hij ze zich herinnerde, was niet omdat ze in uniform waren - een praktijk die vier maanden na de grootschalige oorlog van Rusland tegen buurland Oekraïne al gemeengoed was geworden. Oekraïense soldaten bleven vaak in uniform als ze met verlof waren van het front.

Wat Yakymenko, 23, is bijgebleven, was dat hij en het paar die ochtend hartelijk hadden gelachen. De soldaten, minstens 160 kilometer verwijderd van de gevechten, hadden Yakymenko gevraagd of hij wat spelletjes op een nieuwe laptop kon zetten die ze net hadden gekocht. Ze wilden met name weten of Yakymenko World of Tanks kon downloaden, een videogame voor meerdere spelers met tankgevechten.

Yakymenko herinnerde zich dat hij grinnikte en zei: 'Jongens, wat is er aan de hand? Zijn je tanks buiten niet genoeg?’ En de drie gingen kapot.

Yakymenko legde uit dat het een tijdje zou duren om de game te downloaden. De soldaten, die weinig tijd leken te hebben, besloten dat ze niet wilden wachten. Ze namen afscheid van Yakymenko en vertrokken met hun nieuwe computer, minus de videogames.

"Ik herinner me nog hoe we lachten", zei Yakymenko maanden later in een interview. “Waarschijnlijk waren dit de laatste klanten die ik die dag heb geholpen.”

Even nadat de soldaten waren vertrokken, omstreeks 15.50 uur, gingen de luchtalarmsirenes over Krementsjoek af. Het winkelend publiek kreeg de opdracht om Comfy en de andere winkels in het winkelcentrum te verlaten, en veel van de winkelmedewerkers volgden die richtlijn op.

Yakymenko had daar echter geen tijd voor. In een oogwenk sloeg een raket in de winkel voor apparaten, de kracht van de ontploffing scheurde door een groot deel van het winkelcentrum. Bij de luchtaanval zouden minstens 21 doden en meer dan 70 gewonden vallen.

De aanval bestond uit twee Kh-22-raketten, een door de Sovjet-Unie ontworpen wapen dat was ontwikkeld om schepen en vliegdekschepen te vernietigen. Volgens de Oekraïense veiligheidsdienst zijn de raketten gelanceerd door een Russische strategische bommenwerper die is opgestegen vanaf een militair vliegveld een paar honderd kilometer ten zuidwesten van Moskou. De raketten raakten binnen enkele seconden na elkaar en raakten de achterkant van het Amstor-winkelcentrum - ze kwamen terecht in de achterste opslagruimte van de Comfy-winkel - en ongeveer 450 meter verderop bij de naburige Kredmash-fabriek, die machines maakte om asfalt te mengen.

De camerabeelden van het winkelcentrum van eerder die ochtend hadden een typische zomerdag in het complex laten zien. Sinds het begin van de oorlog was Amstor niet gesloten en de stadsbewoners verdrongen zich nog steeds in de wandelgangen. De beveiligingscamera's filmden Larysa, de schoonmaakster van de Comfy-winkel, bezig met het op orde houden van de drukke winkel;Artem Utorov,de winkelbediende, op weg om een ​​snelle Americano te halen bij de koffiekraam van Olga, de barista; Yakymennko herstart zijn computer.

Op het moment van de raketaanval ving één camera een verblindend wit licht, rook en vervolgens duisternis op. Bij een verwijdering hadden de beelden de koude, snelle realiteit vastgelegd: massamoord midden op een gewone werkdag. De Russen, die een burgerwinkelcentrum hadden aangevallen in plaats van een militair doelwit, stuurden blijkbaar een meedogenloze boodschap: nu was niemand veilig.

De Comfy-vestiging kreeg de grootste schade: 11 van de ongeveer 21 doden door de raketaanval op het winkelcentrum.

Aanklagers zien een patroon

De aanval op Krementsjoek was niet de eerste keer dat Rusland een Kh-22-raket op burgerdoelen in Oekraïne had gericht. Het parket van de procureur-generaal stond erop dat dezelfde soort raket ook werd gebruikt bij ten minste drie afzonderlijke aanvallen de vorige maand: in Kramatorsk, bij een bombardement op een recreatiecentrum in Zatoka in de regio Odessa, en in de stad Lozova in de Kharkiv-regio. regio. Bij die incidenten vielen tientallen gewonden. Volgens Oekraïense militaire analisten doodde een Kh-22-raket twee dagen voor de Kremenchuk-tragedie zes mensen in Sarny, in de regio Rivne.

De stakingen gingen door. Kort na de aanval op Krementsjoek vielen minstens 21 doden en 35 gewonden toen, volgens Amnesty International, minstens twee Kh-22's een resort en ijzerhandel in de stad raakten.Serhiivka. Begin dit jaar kwam er nog een Kh-22-raket, die volgens een woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht wasgelanceerd in de buurt van Koersk, trof een woongebouw van negen verdiepingen in de stad Dnipro,het doden van minstens 46 mensenen verwonden 79.

Terwijl Russische troepen vóór mei 2022 woonflatgebouwen in verschillende steden hadden aangevallen, vertegenwoordigde de aanvalsgolf in de lente van vorig jaar volgens Oekraïense defensie-experts een nieuwe golf van het gebruik van Kh-22-raketten op civiele doelen. Omdat lokale burgers de enige slachtoffers waren binnen de kleine straal rond elke ontploffing, leek Moskou opzettelijk het gebruik van raketten tegen niet-strijders goed te keuren. AlsVanity beursbijdragerJanine van Johannesgewezen in arecent essay, dit was een strategie dieVladimir Poetin's commandanten hadden gebruikt in eerdere conflicten - in Tsjetsjenië en Syrië.

Afgelopen januari heeft het parket van de Oekraïense procureur-generaal een "nota van verdenking" afgegeven voorKolonel van de Russische luchtmachtOleg Timoshin– een juridische stap die ongeveer gelijk is aan een “target letter” van een speciale aanklager van de VS – waarin wordt aangegeven dat de Oekraïense veiligheidsdienst (hun belangrijkste onderzoeksbureau) Timoshin wil inschakelen voor ondervraging als onderdeel van een lopend onderzoek in afwachting van het proces. In de aanvraag noemden onderzoekers Timoshin als commandant van de Russische luchtvaartsquadrons die de Kh-22-raketten op Oekraïne afvuurden, naar verluidt zijn piloten sturend vanaf het Shaykovka-vliegveld in de Kaluga-regio van de Russische Federatie, wat volgens het parket van de procureur-generaal: schendt de wetten en gebruiken van oorlog door anti-scheepsraketten op burgers te gebruiken. Ambtenaren van het Kremlin hebben niet publiekelijk gereageerd op de beschuldigingen van de Oekraïense aanklagers tegen Timoshin. Een onafhankelijk Russisch mediakanaal,iVerhalen, probeerde contact op te nemen met Timoshin over de beschuldigingen, maar kreeg geen antwoord. Het Kremlin heeft volgehouden dat het geen burgers heeft aangevallen.

Volgens het internationaal humanitair recht zoals gedefinieerd inHet Statuut van Rome van het Internationaal Strafhof, kunnen opzettelijke aanvallen op ongewapende, niet-strijdende doelen heel goed als een oorlogsmisdaad worden beschouwd. Bovendien, als de acties wijdverspreid en systematisch van aard zijn, kunnen ze ook misdaden tegen de menselijkheid vormen.

Een grote familie

Bij het begin van de Russische invasie vorig jaar was Krementsjoek verschillende keren beschoten, maar alleen aan de rand van de stad, waar de olieraffinaderijen enelektriciteitscentralewaren gelegen. Naarmate de hersenschuddingen dichterbij kropen, hadden de stakingen de inwoners van de stad, een belangrijk industrieel centrum in het Poltava-gebied, op scherp gezet.

27 juni was een maandag en Yakymenko herinnerde zich dat er een gestage stroom klanten was geweest bij Comfy, typisch voor een zomermiddag. Een maand voor zijn tweede verjaardag in de winkel voelde Yakymenko zich op zijn gemak in zijn werk. Hij hield vooral van de collegiale sfeer onder het personeel. "We waren als een grote familie", zei hij.

Toen de oorlog begon, kreeg het Comfy-team te horen dat hun schuilplaats tijdens luchtalarmen aan de overkant van de straat in de kelder van het Dniprovski Zori-hotel zou zijn.

Yakymenko volgde, net als veel andere Oekraïners, berichten op sociale media op Telegram en vertrouwde tijdens waarschuwingen op de instructies van de lokale gouverneur over wanneer en waar ze moesten mobiliseren. Yakymenko besteedde ook aandacht aan verschillende Russische en pro-Russische bloggers op de app; hij had hun boze berichten gezien over hoe het Russische leger Krementsjoek zou moeten bombarderen, waarbij hij zelfs enkele potentiële doelen noemde, zoals de belangrijkste industrieën in de regio, waaronder de grote vrachtwagenfabrieken, olieraffinaderijen en een nabijgelegen waterkrachtcentrale.

Toen kwam 27 juni. Yakymenko kan zich niet herinneren hoeveel tijd er verstreek tussen het zien van het luchtalarm op zijn telefoon en het besef dat hij op de grond lag, bedekt met puin en draad, stikkend in dikke rookwolken.

"Er was donkere rook en je kon niets zien", zei hij. Yakymenko probeerde erachter te komen waar hij was en keek op, wanhopig in de hoop een licht te zien dat hem zou vertellen waar de lucht was.

Hij was bang dat de elektrische snoeren bij zijn hoofd hem zouden kunnen elektrocuteren. Daarna verdween hij uit het bewustzijn. Toen hij weer bijkwam, zag hij alleen maar puin. De stukken van wat vroeger zijn werkstation was, lagen bovenop hem. "Ik realiseerde me dat ik mijn handen of benen niet kon zien", herinnert hij zich. “Ik kon niets voelen. Alsof ik maar een hoofd was. Ik begon te beseffen waar ik was, maar ik begreep er niets van.”

Yakymenko begon uit het puin omhoog te kruipen, eerst een been uittrekkend en daarna het andere. De laptops van de winkel waren vernield en sommige, zo zag hij door de donkere rook om hem heen, stonden echt in brand.

Hij begon te schreeuwen. Hij hoorde een vrouw om hulp roepen, maar kon niet uitmaken wie ze was of waar ze vandaan belde. Hij zag een collega, Andryusha Krasyuk, op de grond zitten. "Ik realiseerde me dat we daar op de een of andere manier weg moesten kruipen, en ik zei tegen hem: 'Andryusha, laten we gaan.' Ik begon hem op te tillen, en we begonnen te lopen en hij schreeuwde."

Krasyuk zat onder het bloed. Yakymenko probeerde hem door de verblindende golven te dragen, maar Krasyuk bleef huilend van de pijn vallen. "Ik tilde hem weer op en ik zag dat hij een enorme wond op zijn hoofd had."

De branden in het winkelcentrum woedden rondom de twee mannen. Yakymenko nam zijn toevlucht tot het slepen van Krasyuk over de grond, in een verwoede poging om een ​​spoor van licht achter hem of boven hem te vinden - elke verlichting die hem naar daglicht en veiligheid zou kunnen leiden. Op de een of andere manier slaagde Yakymenko erin om Krasyuk en zichzelf ver genoeg buiten de kolossale wirwar van het brandende winkelcentrum te slepen naar een plek waar het mogelijk was om frisse lucht te krijgen. Op dat moment vertelde hij: 'Ik maakte me geen zorgen, omdat ik dacht dat we konden ademen. We waren aan het stikken.”

Terwijl Yakymenko uit de rook en het vuur kroop, zag hij iemand in een Comfy-werknemers-T-shirt naar de ingang van het winkelcentrum rennen.

Bewijs versus propaganda

Een camera was toevallig op het winkelcentrum gericht toen de raket insloeg. Deschokkende beeldenlegt de penetratie van de raket, de vurige ontploffing en de uitbarsting van puin vast. (Een andere videosequentie, opgenomen door een voorbijganger, toont een moeder die haar jonge zoon afschermt na de ontploffing en een paniekerige sprint over het parkeerterrein naar het winkelcentrum, samen met de aangrijpende nasleep: buurtbewoners, bewusteloos en wankelend, te midden van het gebroken glas en ingestorte muren en plafond.)

De video van de raketaanval ging viraal. Oekraïense presidentVolodymyr Zelenskynoemde de aanslag een 'brutale terroristische daad'. Franse voorzitterEmanuel Macron getweeteen video van het incident, verklarend: "Russen moeten de waarheid zien."

Met de wereldwijde focus plotseling op een Oekraïense stad en een burgerbevolking ver van het slagveld, ging het Russische ministerie van Defensie in de verdediging.

Een Russische woordvoerdergezegdhet leger vuurde een "uiterst nauwkeurige luchtaanval af op hangars waar bewapening en munitie waren opgeslagen", wat suggereert dat het echte doelwit de nabijgelegen Kredmash-fabriek was geweest en dat de brand in het winkelcentrum het gevolg was van een explosie van Oekraïense wapenopslagplaatsen . Volgens het valse communiqué was het winkelcentrum "niet in werking" op het moment van de staking.

Ondertussen verfraaiden de Russische media deze fictie. Rapporten beweerden dat de beelden van het brandende winkelcentrum en de vermeende slachtoffers van de aanval "nep" of "geënsceneerd" waren. Ruslands vice-ambassadeur bij de Verenigde Naties,Dmitry Polyansky, onderhoudendat de Oekraïense regering de video's gebruikte als een "Bucha-achtige" provocatie om de aandacht op Oekraïne te vestigen voorafgaand aan een aanstaande NAVO-top. (Polyanskiy verwees naar de stad buiten Kiev waar Russische troepen sindsdien verblijvenbeschuldigd geweestvan moord enmartelenOekraïense burgers tijdens de eerste weken van de bezetting.)

Factcheckers en journalisten, waaronder een team van verslaggevers van deRekenproject, hebben deze beweringen weerlegd. Getuigen die voor dit artikel werden geïnterviewd, bevestigden dat het Amstor-winkelcentrum elke dag open was gebleven sinds het begin van de oorlog in februari 2022. Bovendien herinnerde niemand die voor dit verhaal of voor ander onderzoek in verband met de Krementsjoek-aanval werd geïnterviewd, zich een Oekraïens militair voertuig te hebben gezien in of rond het winkelcentrum.

"Er is een mythe dat er militair materieel in Amstor was", zei hijArtjom Utorov,een oude medewerker van de Comfy-winkel die door de ontploffing werd betrapt. "Dat is niet waar. Ik ken deze Amstor gewoon helemaal van binnenuit, en ik weet dat het fysiek onmogelijk is om er ook maar één militair voertuig in te krijgen.” Eens, herinnerde hij zich, had het winkelcentrum een ​​Daewoo-auto tentoongesteld als onderdeel van een marketingcampagne. Het was een klein voertuig, zei hij, maar zelfs met zijn formaat was het moeilijk om het in en uit het winkelcentrum te manoeuvreren.

The Reckoning Project bezocht Krementsjoek verschillende keren om te spreken met getuigen, overlevenden en familieleden van slachtoffers. In elk interview weerleggen de getuigenissen het valse verhaal van Rusland over het doelwit van de aanval en dragen ze bij aan het toenemende bewijs dat in rechtszaken zou kunnen worden gebruiktbeschuldigenhet Kremlin mogelijk een rol heeft gespeeld bij het aanvallen van civiele gebouwen en infrastructuur.

Maksym vinden

Winkelcentrum medewerkerRomeinse Shamrai,28, had de waarschuwing gekregen om naar de kelder van het hotel aan de overkant te gaan. Op het moment van de aanval daalde hij de trap af naar de ondergrondse schuilkelder. Veel van zijn collega's waren er al.

De eerste explosie was zo sterk dat Shamrai en enkele anderen hun evenwicht verloren of op de grond werden geslingerd door de impact van de ontploffing. Deeltjes van het plafond vielen naar beneden en bedekten hun kleding met stof. Toen hoorde Shamrai iemand de schuilplaats in rennen, schreeuwend dat een raket Amstor had geraakt.

Shamrai en zijn metgezellen renden de trappen op en de straten in. De scène was chaotisch. Mensen strompelden de ingang van het winkelcentrum uit. Shamrai zag Utorov, die, net als vele anderen, onder het bloed zat. Toen hij zich omdraaide, zag hijKonstantin Rudenko,een andere collega.

Shamrai vreesde dat sommige van zijn collega's nog steeds vastzaten in het brandende winkelcentrum, dus probeerde hij dichterbij te komen, in de hoop de gebombardeerde faciliteit binnen te gaan en ze te vinden. Het was echter onmogelijk om het zwakke licht van zijn iPhone te gebruiken om door de rook heen te dringen die het gebouw omhulde. Hij had iets krachtigers nodig. Hij benaderde een politieagent om een ​​zaklamp te vragen.

De rook was zelfs zo dik dat Shamrai tegen de tijd dat hij bij de ingang van het winkelcentrum kwam, niet meer kon ademen of zien. Haastig trok hij zijn Comfy-werkoverhemd, een katoenen T-shirt, uit en drukte het tegen zijn neus en mond om wat rook eruit te filteren. Het hielp niet. "Het was onmogelijk om te ademen, zelfs niet een klein beetje," herinnerde hij zich. “We gingen slechts vijf tot zes meter naar binnen. Ik kon niet inademen.'

Toen zag hij Kostya, een van zijn collega's, die een ernstige hoofdwond had. Verschillende andere medewerkers van Comfy begonnen zich ter plekke te verzamelen. Op dat moment kwam Yakymenko tevoorschijn uit het puin van het winkelcentrum, nadat hij erin was geslaagd de gewonde en gevallen Krasyuk naar de rand van de uitgang te brengen. Anderen schoten Krasyuk te hulp en een ambulance bracht hem weg.

Hoewel Yakymenko in de winkel was geweest toen de raket insloeg, leek hij op de een of andere manier in orde, hoewel hij in shock leek te zijn. Zijn collega's draaiden hem rond om zijn lichaam te controleren op verwondingen, maar hij was op wonderbaarlijke wijze tevoorschijn gekomen met slechts kleine snij- en schaafwonden. "Het was erg moeilijk voor hem om te spreken," zei Shamrai. 'Zijn blik was zo. . . leeg."

De groep medewerkers van Comfy begon hun collega's te bellen om te zien wie veilig was. Veel van de oproepen bleven onbeantwoord; sommigen konden geen verbinding maken vanwege signaalproblemen. Ze realiseerden zich dat ten minste 14 collega's vermist waren.

Toen belde ShamraiMaksym Musiyenko,die opnam en "Hallo" zei.

“Hij noemde me zelfs bij mijn naam. Hij was bij bewustzijn', zei Shamrai. De groep probeerde vast te stellen waar Musiyenko was.

"Ik kan niets zien", zei Musiyenko in de telefoon. "Ik ben geblokkeerd."

Omdat de vooringang nog steeds een muur van vuur en rook was, besloten Shamrai en een andere Comfy-collega om langs de achterkant van het winkelcentrum bij de laadperrons te gaan. Ze beseften dat het een slecht idee was zodra ze daar aankwamen. "Zelfs het asfalt stond in brand", herinnert Shamrai zich. Hij hield Musiyenko 10 minuten aan de lijn en drong er bij hem op aan te blijven praten en niet op te hangen, terwijl collega's en reddingswerkers naar hem zochten.

Uiteindelijk kwam Musiyenko er wel uit. Maar toen hij wakker werd in het ziekenhuis, was zijn herinnering aan de dag volledig verdwenen. Toch leefde hij.

Krasyuk, die Yakymenko in veiligheid had gesleept, was ook opgenomen in het ziekenhuis. Maar hij zou spoedig aan zijn verwondingen overlijden.

Een video van een vader

In het uur voor de aanvalVladyslav Henhalo,25, was met zijn vrouw en drie jaar oude zoon in het nabijgelegen Peace Park. Het recreatiegebied heeft een kunstmatige vijver met eenden en is een favoriete speeltuin voor de kinderen van Krementsjoek. Het park ligt op de plek waar militair leider Grigory Potemkin in de jaren 1870 een groot stadsgroen aanlegde ter voorbereiding op een bezoek van tsarina Catharina de Grote. Sommige van de destijds geplante eiken staan ​​er nog steeds.

Na hun bezoek aan het park stapten Henhalo en zijn gezin in hun auto en reden naar het Amstor-winkelcentrum om te gaan winkelen, met de bedoeling speelgoed voor hun peuter te kopen. Onderweg hoorden Henhalo noch zijn vrouw het luchtalarm toen ze het winkelcentrum naderden. Toen ze aanreden, zagen ze winkelpersoneel zich verzamelen op de parkeerplaats. Nadat ze hadden geparkeerd, liepen ze naar de ingang, zei Henhalo, en hoorden ze een enorme explosie, en een fractie van een seconde later nog een.

Henhalo haastte zijn vrouw en zoon terug naar de auto, die hij naar een parkeerplaats ver van het winkelcentrum reed. Toen keerde hij terug naar Amstor om te helpen en zette de camera van zijn mobiele telefoon aan toen hij het winkelcentrum naderde.

Bij binnenkomst in het complex schrok hij van de zwarte rookwolken en de aanblik van de medewerkers en klanten, velen van hen gewond. Hij probeerde te helpen wie hij kon en hielp overlevenden in veiligheid te brengen. Hij wordt nog steeds gekweld, zei hij, door het beeld van een klein meisje dat doordrenkt was met bloed - hetzij door haar eigen wonden, hetzij door die van haar ouders. "Ik maakte me het meest zorgen om de kinderen", herinnert de jonge vader zich. "Iedereen zat onder het stof, in het bloed."

De camera op Henhalo's telefoon draaide nog steeds toen hij verder het brandende winkelcentrum binnenging. Hij schatte dat hij minstens 10 ritten in en uit de beschadigde faciliteit maakte, in een poging gewonde of gedesoriënteerde slachtoffers te vinden en te helpen. Zijn videobeelden legden ondertussen het geschreeuw en gehuil vast van degenen die vastzaten of naar de uitgang strompelden.

Toen hij zich voor het eerst in het winkelcentrum waagde, zei hij, brandden de vuren en het geschreeuw en geschreeuw was constant. "Afschuwelijke oproepen om hulp", zei hij. Daarna, bij elke volgende poging, werd het gehuil minder. Tegen het einde herinnerde hij zich: "Het was volledige stilte."

Het grote plaatje - en het kleine

De Russische regering heeft beschuldigingen van oorlogsmisdaden consequent betwist. Maar sinds de oorlog meer dan 15 maanden geleden begon, hebben onderzoekers honderden ooggetuigenverslagen verzameld over de wreedheden van het Kremlin tegen burgers. Tal van bewijzen ondersteunen ook de beweringen van het parket van de Oekraïense procureur-generaal over een wijdverbreid en systematisch patroon van dergelijke vermeende misdaden, die misdaden tegen de menselijkheid zouden kunnen vormen. In maart zei de aanklager van het Internationaal Strafhof dat het orgaan van plan was arrestatiebevelen uit te vaardigen en twee zaken tegen Rusland te openen.Rusland(Poetin werd genoemd als een individueel verantwoordelijke), en naar verluidteen anderebewerend dat Russische troepen willens en wetens civiele infrastructuur in Oekraïne hebben aangevallen.

Voor Oekraïense waarnemers legde de aanval op Krementsjoek de lat hoger. Hier was een voorbeeld – als onderdeel van een vermeend patroon van andere dergelijke aanvallen die in mei 2022 in een stroomversnelling kwamen – waarbij het Russische leger, vermoedelijk met toestemming van het Kremlin, Kh-22-raketten gebruikte om burgerdoelen en infrastructuur aan te vallen. In de verdenking tegen de commandant van de Russische luchtmacht beschrijven onderzoekers minstens 10 incidenten waarbij het Kremlin dergelijke wapens heeft ingezet.

De mensen van Krementsjoek hebben echter weinig tijd om zich te concentreren op zaken als hoe hun getuigenissen kunnen worden gebruikt in internationale tribunalen. In plaats daarvan steunen ze, net als burgers in heel Oekraïne, de oorlogsinspanning – en gaan ze verder met hun leven.

Enkele maanden na de aanval op Amstor heropende de Comfy-winkel op een nieuwe locatie ongeveer een halve mijl van de verwrongen metalen ruïnes van het winkelcentrum. Veel van die werknemers, waaronder Yakymenko, waren weer aan het werk in de nieuwe locatie.

Er waren voordelen aan verstrikt raken in de dagelijkse sleur, zei Yakymenko. Het meest opvallend: het personeel van Comfy bleef buitengewoon hecht, een familie die door de tragedie nog hechter werd. Terwijl de fysieke littekens begonnen te genezen - en de mentale spanningen blijven bestaan ​​- beweren hij en velen in Krementsjoek dat ze terug in hun leven en hun werk duiken, ook al zijn ze gefocust op het verslaan van de Russen en het beëindigen van de oorlog.

"Op de meeste dagen lijkt het leven nog redelijk normaal", zei hij terwijl hij klaar was met het helpen van een klant met haar nieuwe iPhone-aankoop en keek uit naar het winkelpubliek in het weekend.

Meer geweldige verhalen vanVanity beurs